اصول طراحی کتابخانه عمومی
مسلما چنین مکانی که مانند منزل برای بسیاری از افراد می ماند ، باید از طراحی هوشمندانه ای برخوردار باشد تا نیاز کاربران را بر طرف کند.
به همین منظور در ادامه مطلب قصد داریم ۸ اصل طراحی کتابخانه عمومی را بررسی کنیم که می توانند تاثیر زیادی در ترغیب افراد به استفاده از کتابخانه داشته باشند. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید تا مهم ترین نکات مربوط به طراحی کتابخانه را بررسی کنیم.
کمک گرفتن از نور روز در طراحی کتابخانه
استفاده از تکنیک هایی برای کمک گرفتن از نور روز ، تاثیر زیادی در کاهش مصرف انرژی کتابخانه و استفاده افراد از نور طبیعی دارد و یکی از مهم ترین اصول طراحی کتابخانه عمومی است.
شما برای انجام این کار ، باید تمام موانعی را که سر راه رسیدن نور طبیعی به محیط داخلی کتابخانه و افراد قرار دارند بردارید و تا جای ممکن نیاز به نور مصنوعی را در کتابخانه کاهش کنید.
همچنین از آن جایی که در کتابخانه های عمومی نور به صورت ۲۴ ساعته مورد نیاز است ، استفاده دائم از نور غیر طبیعی چراغ ها و لامپ ها می تواند آسیب زیادی به چشم وارد کند. از طرفی ، نور طبیعی خورشید بسیار آرامش بخش است و تاثیر مثبتی روی خلق و خوی افراد دارد.
شما می توانید برای بهره گیری از نور طبیعی خورشید ، به جای استفاده از دیوارهای سنتی که نور قابلیت عبور از آن ها را ندارند ، از دیوارهای شیشه ای در طراحی کتابخانه استفاده کنید. علاوه بر این ، هر جا ممکن بود از پنجره هایی بزرگ استفاده کنید تا نور ورودی به کتابخانه چند برابر شود
.تنوع بالای فضاهای جداگانه در طراحی کتابخانه
کتابخانه ها دیگر آن اماکن وسیعی نیستند که به طور کلی شامل یک یا دو فضای جداگانه می شدند و هیچ حائل جداسازی بین آن ها وجود نداشت.
امروزه با تغییر شکل زندگی عادی و پیشرفت تکنولوژی ، افراد کارهای مختلفی در کتابخانه انجام می دهند؛ از قبیل کار کردن با وسایل الکترونیکی ( موبایل یا لپ تاپ ) که ممکن است صدای آن ها برای افراد دیگر مزاحمت ایجاد کند.
علاوه بر این ، بسیاری از بانوان در کشورهای اسلامی و به ویژه کشور خودمان ، دوست دارند هنگام مطالعه یا درس خواندن احساس راحتی داشته باشند.
به همین دلیل سعی کنید محیط کتابخانه را به فضاهای جداگانه متعدد تقسیم کنید که هر گروه از افرادی که قصد دارند استفاده های مشابهی از کتابخانه داشته باشند ، کنار یکدیگر از این فضا استفاده کنند.
علاوه بر این ، شما در طراحی کتابخانه عمومی باید یک اتاق کنفرانس برای اجتماع های مختلف ، اتاق های وسیع برای تجمع گروه هایی با تعداد نفرات زیاد و اتاق های کوچک یک نفره برای افرادی که نیاز دارند تنها باشند ، در نظر بگیرید.
محیط و ابزارهایی با استفاده راحت و آسان در طراحی کتابخانه
استفاده روزانه از کتابخانه ها بر اساس رویدادهایی که قرار است در آن اماکن برگزار شوند ، ممکن است نیاز به تجهیزات متفاوتی داشته باشد. به عنوان مثال ، تجهیزات و مبلمان مورد نیاز برای انواع کنفرانس ها و دیدارهای دوستانه متفاوت است.
علاوه بر این ، شما باید انواع مبلمان و صندلی های راحتی را برای مدت زمان استفاده مشخص در نظر بگیرید. به عنوان مثال: صندلی و مبلمان مورد استفاده یک کنفرانس رسمی ۱ ساعته در مقایسه با گروهی دوستانه از افراد که قصد دارند تمام روز را در کتابخانه بمانند ، یکسان نیست.
علاوه بر این ، باید میز و صندلی ها و مبلمان را از انواعی انتخاب کنید که سبک باشند و به راحتی قابلیت جابه جایی را داشته باشند تا افراد با هر تعداد جمعیتی بتوانند با کم و زیاد کردن صندلی ها از آن ها استفاده کنند.
تکنولوژی و دسترسی به شبکه وای فای در کتابخانه
بهره گیری از تکنولوژی یکی از مهم ترین مولفه هایی است که باید در طراحی کتابخانه در نظر بگیرید. گرچه استفاده از کتابخانه در روزهای گذشته تنها به استفاده از کتاب ها ، مطالعه و قلم کاغذ بر می گردد ، اما امروزه دیگر چنین تعریفی از کتابخانه صحیح نیست.
امروزه یک کتابخانه کامل باید دسترسی وای فای به همه نقاط ساختمان را ارائه دهد و یک فضای جداگانه با تعداد زیادی کامپیوتر برای استفاده عموم و جستجو در کتاب های کتابخانه به صورت الکتریکی در آن وجود داشته باشد.
علاوه بر این ، دسترسی آسان به پریزهای برق برای شارژ وسایل الکتریکی از ملزومات یک کتابخانه عمومی به شمار می رود.
دسترس پذیری آسان کتابخانه برای تمام افراد
ششمین امر مهم در طراحی کتابخانه عمومی ، دسترس پذیری آسان وسایل ، تجهیزات ، مسیرها و خود کتاب ها است. حال ممکن است بپرسید دسترس پذیری یعنی چه؟
شما باید دقت داشته باشید که تمام کاربران کتابخانه از افراد قدیمی که آن را به خوبی می شناسند نیستند ، بلکه روزانه تعداد زیادی از افراد جدید وارد کتابخانه می شوند که محیط برایشان کاملا جدید است و هیچ چیز راجع به آن نمی دانند.
بنابراین هنگام طراحی کتابخانه ، خود را مانند فردی در نظر بگیرید که برای اولین بار مانند کتابخانه می شود. آیا در نگاه اول متوجه خواهد شد کتاب های علمی در کدام قسمت هستند؟ آیا می تواند سرویس بهداشتی یا بوفه را به راحتی پیدا کند؟
علاوه بر این ، یکی دیگر از موارد مهمی که در مقوله دسترس پذیری جای دارد ، راحتی استفاده معلولین از کتابخانه است. هنگام طراحی کتابخانه این پیش فرض را که تمام کاربران کتابخانه از نظر جسمی سالم هستند ، از ذهن خود پاک کنید.
سعی کنید قفسه های کتاب و میز و صندلی ها را طوری طراحی کنید که بیش از حد مرتفع نباشند و معلولین جسمی نیز بتوانند از آن ها به راحتی استفاده کنند.
بهره گیری از بوفه و کافی شاپ در طراحی کتابخانه
پنجمین مولفه ای که در طراحی کتابخانه از اهمیت بالایی برخوردار است ، وجود کافی شاپ و بوفه در آن است. همان طور که بالاتر اشاره شد ، افراد زیادی برای تمام طول روز در کتابخانه می مانند و بنابراین وجود مواد غذایی متنوع در کتابخانه برای ارائه به این افراد ضروری است.
سعی کنید در کنار کافی شاپ یا بوفه کتابخانه ، تعدادی میز و صندلی قرار دهید تا افراد بتوانند برای مصرف مواد غذایی از آن ها استفاده کنند.
زیرا میز و صندلی های کتابخانه به هیچ عنوان جای مناسبی برای غذا خوردن نیستند و در صورت انجام این کار ممکن است برای افراد مزاحمت ایجاد شود.
همچنین اگر یک کافی شاپ یا بوفه را در طراحی کتابخانه در نظر بگیرید ، افراد برای مدت زمان بیشتری در کتابخانه شما می مانند در نتیجه میزان کاربری کتابخانه شما بالا می رود.
رنگ آمیزی کتابخانه
مهم ترین نکته در رنگ آمیزی کتابخانه این است که رنگ آمیزی قسمت های مختلف آن با یک دیگر سازگاری داشته باشد. یعنی اگر تصاویر قسمت های مختلف کتابخانه را به فردی نشان دهید ، باید بتواند تشخیص دهد تمام آن ها متعلق به یک ساختمان هستند.
موضوع مهم بعدی ، شدت رنگ دیوارها و لوازم به کار رفته در کتابخانه است. همواره توجه داشته باشید که افراد معمولا برای مدت زمان های طولانی در کتابخانه می مانند و رنگ های بیش از حد جیغ ممکن است در طولانی مدت چشم افراد را اذیت کند.
سعی کنید برای رنگ آمیزی دیوارها و قسمت های مختلف ساختمان از رنگ های آرامش بخش استفاده کنید. علاوه بر این ، دقت داشته باشید که استفاده از رنگ های روشن علاوه بر روشن تر کردن فضای ساختمان ، نیاز به صرف انرژی و نور را به حداقل می رساند.
منبع: تهران دیزاین سنتر
